Τα ονόματα μεταφέρουν έννοιες· η επιλογή μας των ονομάτων καθορίζει την έννοια αυτού που λέμε. Ένα ακατάλληλο όνομα δίνει στους ανθρώπους τη λάθος ιδέα. Ένα τριαντάφυλλο με οποιοδήποτε άλλο όνομα θα μύριζε εξίσου όμορφα—εάν όμως το αποκαλέσετε στυλό, οι άνθρωποι θα απογοητευθούν όταν θα προσπαθήσουν να γράψουν μ' αυτό. Και εάν αποκαλείτε τα στυλό “τριαντάφυλλα”, οι άνθρωποι ίσως να μη συνειδητοποιήσουν για τι είναι χρήσιμα. Εάν αποκαλείτε το λειτουργικό μας σύστημα Linux, αυτό μεταφέρει μια λανθασμένη ιδέα για την προέλευση, την ιστορία, και το σκοπό του συστήματος. Εάν το αποκαλείτε GNU/Linux, αυτό αποδίδει (αν και όχι λεπτομερώς) μια σωστή ιδέα.

Αλλά είναι αυτό πραγματικά σημαντικό για την κοινότητά μας; Είναι σημαντικό εάν οι άνθρωποι γνωρίζουν την προέλευση, την ιστορία, και το σκοπό του συστήματος; Ναι—επειδή οι άνθρωποι που ξεχνούν την ιστορία συχνά καταδικάζονται να την επαναλάβουν. Ο Ελεύθερος Κόσμος που έχει αναπτυχθεί γύρω από το GNU/Linux δεν είναι εγγυημένο ότι θα επιβιώσει· τα προβλήματα που μας οδήγησαν να αναπτύξουμε το GNU δεν εξαλείφθηκαν εντελώς και απειλούν να επιστρέψουν.

Όταν εξηγώ γιατί είναι κατάλληλο ν' αποκαλείτε το λειτουργικό σύστημα GNU/Linux αντί για Linux, οι άνθρωποι απαντούν μερικές φορές μ' αυτόν τον τρόπο:

Δεχόμενοι ότι το έργο GNU αξίζει την αναγνώριση της προσφοράς του, αξίζει πραγματικά να γίνεται τόσος ντόρος όταν οι άνθρωποι δεν το αναγνωρίζουν αυτό; Δεν είναι το πιο σημαντικό πράγμα ότι η εργασία έγινε, κι όχι το ποιος την έκανε; Οφείλετε να χαλαρώσετε, να υπερηφανεύεστε για την άξια συγχαρητηρίων εργασία και όχι να ανησυχείτε για την αναγνώριση της.

Αυτό θα ήταν σοφή συμβουλή μόνο εάν η κατάσταση ήταν κάπως έτσι—εάν η δουλειά είχε ολοκληρωθεί και είχε φτάσει ο καιρός της χαλάρωσης. Μακάρι να ήταν αληθινό! Αλλά οι προκλήσεις είναι άφθονες, κι αυτός δεν είναι καιρός για να λάβουμε το μέλλον ως δεδομένο. Η δύναμη της κοινότητάς μας στηρίζεται στη δέσμευση για την ελευθερία και τη συνεργασία. Η χρήση του ονόματος GNU/Linux είναι ένας τρόπος ώστε οι άνθρωποι να θυμούνται και να ενημερώνουν τους άλλους για τους στόχους του έργου GNU.

Είναι δυνατό να γραφεί καλό ελεύθερο λογισμικό χωρίς να σκεφτόμαστε το GNU· πολλή καλή εργασία έχει γίνει στο όνομα του πυρήνα Linux επίσης. Αλλά το “Linux” έχει συνδεθεί από τότε που αρχικά εμφανίστηκε με μια φιλοσοφία που δεν δεσμεύεται από την ελευθερία της αλληλοσυνεργασίας. Καθώς το όνομα αυτό χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από τις επιχειρήσεις, θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα να το κάνουμε να συνδεθεί με το πνεύμα της κοινότητας.

Μια μεγάλη πρόκληση στο μέλλον του ελεύθερου λογισμικού προέρχεται από την τάση των επιχειρήσεων διανομής του “Linux” να προσθέτουν μη-ελεύθερο λογισμικό στο GNU/Linux στο όνομα της βολικότητας και της ισχύος. Όλοι οι μείζονες εμπορικοί κατασκευαστές διανομών το κάνουν αυτό· κανένας δεν περιορίζεται μόνο στο ελεύθερο λογισμικό. Οι περισσότεροι απ' αυτούς δεν προσδιορίζουν ξεκάθαρα τα μη-ελεύθερα πακέτα στις διανομές τους. Πολλοί μάλιστα αναπτύσσουν μη-ελεύθερο λογισμικό και το προσθέτουν στο σύστημα. Μερικοί διαφημίζουν σκανδαλωδώς συστήματα “Linux” που διανέμονται “με ξεχωριστή άδεια ανά θέση”, τα οποία δίνουν στο χρήστη τόση ελευθερία όσο και τα Microsoft Windows.

Οι άνθρωποι προσπαθούν να δικαιολογήσουν την προσθήκη του μη-ελεύθερου λογισμικού στ' όνομα της “δημοτικότητας του Linux”—εκτιμώντας κατά συνέπεια τη δημοτικότητα περισσότερο από την ελευθερία. Μερικές φορές αυτό αναγνωρίζεται απροκάλυπτα. Για παράδειγμα το περιοδικό Wired γράφει ότι ο Robert McMillan, συντάκτης του Linux Magazine, “θεωρεί ότι η κίνηση προς το λογισμικό ανοιχτού κώδικα πρέπει να τροφοδοτηθεί από τεχνικές, παρά πολιτικές αποφάσεις.” Και ο CEO της Caldera παρότρυνε ανοιχτά τους χρήστες ν' απορρίψουν το στόχο της ελευθερίας και να εργαστούν αντίθετα για την αύξηση της “δημοτικότητας του Linux”.

Η προσθήκη μη-ελεύθερου λογισμικού στο σύστημα GNU/Linux μπορεί να αυξήσει τη δημοτικότητα, εάν με τον όρο δημοτικότητα εννοούμε τον αριθμό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν ένα μέρος του GNU/Linux σε συνδυασμό με μη-ελεύθερο λογισμικό. Αλλά συγχρόνως, ενθαρρύνει υπόρρητα την κοινότητα να δεχτεί το μη-ελεύθερο λογισμικό ως καλό πράγμα, και να ξεχάσει το στόχο της ελευθερίας. Δεν είναι καλό να οδηγείς γρηγορότερα εάν δεν μπορείς να παραμείνεις στο δρόμο.

Όταν το μη-ελεύθερο “πρόσθετο” είναι μια βιβλιοθήκη ή ένα εργαλείο προγραμματισμού, τότε μπορεί να γίνει μια παγίδα για τους προγραμματιστές ελεύθερου λογισμικού. Όταν γράφουν ελεύθερο λογισμικό που εξαρτάται από το μη-ελεύθερο πακέτο, το λογισμικό τους δεν μπορεί να είναι μέρος ενός απολύτως ελεύθερου συστήματος. Το Motif και το Qt παγίδεψαν μεγάλες ποσότητες ελεύθερου λογισμικού κατ' αυτό τον τρόπο στο παρελθόν, δημιουργώντας προβλήματα των οποίων η επίλυση διήρκεσε για έτη. Το Motif παρέμεινε κατά κάποιο τρόπο ως πρόβλημα έως ότου κατέστη παρωχημένο κι έπαψε να χρησιμοποιείται. Αργότερα, η μη-ελεύθερη υλοποίηση της Java από τη Sun είχε ένα παρόμοιο αποτέλεσμα: την παγίδα της Java, ευτυχώς τώρα κατά το μεγαλύτερο μέρος διορθωμένη.

Εάν η κοινότητά μας συνεχίσει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, θα μπορούσε να απαναπροσανατολίσει το μέλλον του GNU/Linux σ' ένα μωσαϊκό ελεύθερων και μη-ελεύθερων συστατικών. Σε πέντε χρόνια από τώρα, σίγουρα θα έχουμε ακόμα πληθώρα ελεύθερου λογισμικού· αλλά εάν δεν είμαστε προσεκτικοί, θα είναι ελάχιστα χρηστικό χωρίς το μη-ελεύθερο λογισμικό που οι χρήστες θα περιμένουν να βρουν μαζί του. Εάν αυτό συμβεί, η εκστρατεία μας για την ελευθερία θα έχει αποτύχει.

Εάν η δημοσίευση ελεύθερων εναλλακτικών λύσεων ήταν απλά ένα θέμα προγραμματισμού, η επίλυση των μελλοντικών προβλημάτων ενδεχομένως να γινόταν ευκολότερη καθώς οι πόροι ανάπτυξης της κοινότητάς μας αυξάνονται. Αλλά αντιμετωπίζουμε εμπόδια τα οποία απειλούν να το κάνουν αυτό δυσκολότερο: νόμους που απαγορεύουν το ελεύθερο λογισμικό. Καθώς τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας λογισμικού αυξάνονται και καθώς νόμοι όπως η DMCA χρησιμοποιούνται για ν' απαγορεύσουν την ανάπτυξη ελεύθερου λογισμικού για σημαντικές εργασίες όπως η παρακολούθηση ενός DVD ή η ακρόαση μιας ροής RealAudio, θα βρεθούμε χωρίς έναν ξεκάθαρο τρόπο για ν' αντιμετωπίσουμε τις πατενταρισμένες και μυστικές μορφές δεδομένων εκτός από το ν' απορρίψουμε τα μη-ελεύθερα προγράμματα που τις χρησιμοποιούν.

Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων θ' απαιτήσει πολλά διαφορετικά είδη προσπάθειας. Αλλά αυτό που χρειαζόμαστε προ πάντων, για ν' αντιμετωπιστεί οποιοδήποτε είδος πρόκλησης, είναι να θυμόμαστε το στόχο της ελευθερίας να συνεργαζόμαστε. Δεν μπορούμε να περιμένουμε η απλή επιθυμία για ισχυρό, αξιόπιστο λογισμικό να παρακινήσει τους ανθρώπους στην καταβολή μεγάλης προσπάθειας. Χρειαζόμαστε το είδος της αποφασιστικότητας που έχουν οι άνθρωποι όταν μάχονται για την ελευθερία τους και την κοινότητά τους—αποφασιστικότητα να συνεχίσουν για χρόνια και να μην τα παρατήσουν.

Στην κοινότητά μας, αυτός ο στόχος κι αυτή η αποφασιστικότητα πηγάζουν κυρίως από το έργο GNU. Είμαστε αυτοί που μιλούν για την ελευθερία και την κοινότητα ως αξίες που πρέπει να υποστηρίζουμε σταθερά· οι οργανισμοί που μιλούν για το “Linux” δε λένε συνήθως κάτι τέτοιο. Τα περιοδικά σχετικά με το “Linux” είναι συνήθως γεμάτα με διαφημίσεις για το μη-ελεύθερο λογισμικό· οι επιχειρήσεις που συσκευάζουν διανομές “Linux” προσθέτουν μη-ελεύθερο λογισμικό στο σύστημα· άλλες επιχειρήσεις “υποστηρίζουν το Linux” με μη-ελεύθερες εφαρμογές που τρέχουν σε GNU/Linux· oι ομάδες χρηστών “Linux” συνήθως προσκαλούν πωλητές για να παρουσιάσουν αυτές τις εφαρμογές. Ο κύριος τόπος στην κοινότητά μας όπου οι άνθρωποι είναι πιθανόν να έρθουν σ' επαφή με την ιδέα της ελευθερίας και της αποφασιστικότητας είναι το έργο GNU.

Αλλά όταν οι άνθρωποι το συναντήσουν αυτό, θα αισθανθούν ότι τους αφορά;

Οι άνθρωποι που ξέρουν ότι χρησιμοποιούν ένα σύστημα που άρχισε από το έργο GNU μπορούν να δουν μια άμεση σχέση μεταξύ αυτών και του GNU. Δεν θα συμφωνήσουν αυτομάτως με τη φιλοσοφία μας, αλλά τουλάχιστον θα βρουν έναν λόγο να σκεφτούν σοβαρά σχετικά μ' αυτή. Αντίθετα, οι άνθρωποι που θεωρούν τους εαυτούς τους “χρήστες Linux” και πιστεύουν ότι το έργο GNU “ανέπτυξε κάποια εργαλεία που αποδείχθηκαν χρήσιμα για το Linux”, συνήθως αντιλαμβάνονται μόνο μια έμμεση σχέση μεταξύ του GNU και των ιδίων. Μπορεί απλά ν' αγνοήσουν τη φιλοσοφία του GΝU όταν θα τη συναντήσουν.

Το έργο GNU είναι ιδεολογικό, και καθένας που ενθαρρύνει τον ιδεαλισμό σήμερα αντιμετωπίζει ένα μεγάλο εμπόδιο: η επικρατούσα ιδεολογία ενθαρρύνει τους ανθρώπους ν' απορρίψουν τον ιδεαλισμό ως “μη-πρακτικό”. Ο δικός μας ιδεαλισμός είναι εξαιρετικά πρακτικός: είναι ο λόγος που έχουμε ένα ελεύθερο GNU/Linux λειτουργικό σύστημα. Οι άνθρωποι που αγαπούν αυτό το σύστημα οφείλουν να γνωρίζουν ότι είναι ο ιδεαλισμός μας αυτός που το έκανε αληθινό.

Εάν “η δουλειά” πραγματικά είχε γίνει, εάν δεν υπήρχε τίποτα σε κίνδυνο εκτός από την αναγνώριση, ίσως θα ήταν φρονιμότερο ν' αφήσουμε να σβήσει αυτό το ζήτημα. Αλλά δεν βρισκόμαστε σ' αυτή τη θέση. Για να εμπνεύσουμε τους ανθρώπους να κάνουν την εργασία που πρέπει να γίνει, πρέπει να αναγνωριστούμε γι' αυτό που έχουμε κάνει ήδη. Σας παρακαλώ να μας βοηθήσετε, αποκαλώντας το λειτουργικό σύστημα GNU/Linux.