Γιατί Ο ανοιχτός Κώδικας χάνει το νόημα του Ελεύθερου Λογισμικού

του Richard Stallman

Όταν λέμε το λογισμικό “ελεύθερο,” εννοούμε ότι σέβεται τις βασικές ελευθερίες του χρήστη: την ελευθερία να το εκτελέσει, να το μελετήσει και να το αλλάξει, και να αναδιανείμει αντίγραφα του, με ή χωρίς αλλαγές. Αυτό είναι ένα θέμα ελευθερίας, όχι κόστους, οπότε σκεφτείτε τον “ελεύθερο λόγο,”, όχι την “δωρεάν μπύρα.”

Αυτές οι ελευθερίες είναι ζωτικής σημασίας. Είναι απαραίτητες, όχι μόνο για το καλό του χρήστη, αλλά επειδή προωθούν κοινωνική αλληλεγγύη—που είναι ο διαμοιρασμός και η συνεργασία. Γίνονται ακόμα πιο σημαντικές όσο όλο και πιο πολύ από την κουλτούρα και τις ζωτικές μας ενέργειες ψηφιοποιούνται. Σε έναν κόσμο ψηφιακών ήχων, εικόνων και λέξεων, το ελεύθερο λογισμικό αυξάνεται ώστε να εξισορροπηθεί με την ελευθερία γενικότερα.

Δεκάδες εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο πλέον χρησιμοποιούν ελεύθερο λογισμικό. Τα σχολεία σε περιοχές στην Ινδία και την Ισπανία πλέον διδάσκουν όλους τους μαθητές να χρησιμοποιούν το ελεύθερο λειτουργικό σύστημα GNU/Linux. Αλλά οι περισσότεροι από αυτούς τους χρήστες δεν έχουν ακούσει ποτέ για τους ηθικούς λόγους για τους οποίους αναπτύξαμε αυτό το σύστημα και χτίσαμε την κοινότητα του ελεύθερου λογισμικού, επειδή σήμερα αυτό το σύστημα και αυτή η κοινότητα πιο συχνά περιγράφονται σαν “ανοιχτός κώδικας” και απευθύνονται σε μία διαφορετική φιλοσοφία στην οποία οι ελευθερίες δύσκολα αναφέρονται.

Το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού δραστηριοποιείται για την ελευθερία των χρηστών υπολογιστών από το 1983. Το 1984 ξεκινήσαμε την ανάπτυξη του ελεύθερου λογισμικού GNU, ώστε να αποφύγουμε τα μη ελεύθερα λειτουργικά συστήματα τα οποία αρνούνται την ελευθερία στους χρήστες τους. Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 80, αναπτύξαμε τα περισσότερα από τα απαραίτητα περιεχόμενα ενός τέτοιου συστήματος, καθώς επίσης και την Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU (GNU GPL), μία άδεια σχεδιασμένη ειδικά για να προστατεύσει την ελευθερία για όλους τους χρήστες ενός προγράμματος.

Παρ'όλα αυτά, δεν συμφώνησαν όλοι οι χρήστες και οι δημιουργοί του ελεύθερου λογισμικού με αυτούς τους στόχους του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού. Το 1998, ένα μέρος της κοινότητας του ελεύθερου λογισμικού διασπάστηκε και ξεκίνησε να δραστηριοποιείται με το όνομα “ανοιχτός κώδικας.” Αυτός ο όρος αρχικά προτάθηκε για να αποφευχθούν πιθανές παρεξηγήσεις του όρου “ελεύθερο λογισμικό,” αλλά σύντομα συσχετίστηκε με φιλοσοφικές απόψεις αρκετά διαφορετικές από εκείνους του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού.

Κάποιοι από τους υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα το θεώρησαν σαν μία “εμπορική δραστηριοποίηση για το ελεύθερο λογισμικό” το οποίο θα άρεσε σε επιχειρηματικά στελέχη αναφέροντας πρακτικά οφέλη, ενώ παράλληλα θα απέφευγαν ιδέες σωστού και λάθους τις οποίες δεν θα ήθελαν να ακούσουν. Άλλοι υποστηρικτές κατηγορηματικά απέρριψαν τις ηθικές και κοινωνικές αξίες του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού. Όποιες κι αν είναι οι απόψεις του, όταν δραστηριοποιούνταν για τον ανοιχτό κώδικα δεν ανέφεραν ή συνηγόρησαν υπέρ εκείνων των αξιών. Ο όρος “ανοιχτός κώδικας” γρήγορα συσχετίστηκε με την πράξη του να αναφέρουν μόνο πρακτικές αξίες όπως το να κάνουν ισχυρό κι αξιόπιστο λογισμικό. Οι περισσότεροι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν εισαχθεί σε αυτό από τότε, και αυτή την πρακτική την δέχονται όπως είναι.

Σχεδόν όλο το λογισμικό ανοιχτού κώδικα είναι ελεύθερο λογισμικό. Οι δύο όροι περιγράφουν σχεδόν την ίδια κατηγορία λογισμικού. Αλλά αντιπροσωπεύουν κάποιες απόψεις βασισμένες σε βασικές διαφορετικές αξίες. Ο ανοιχτός κώδικας είναι μία μεθοδολογία ανάπτυξης. Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα κοινωνικό κίνημα. Για το κίνημα ελεύθερου λογισμικού, το ελεύθερο λογισμικό είναι μία ηθική προσταγή, επειδή μόνο το ελεύθερο λογισμικό σέβεται την ελευθερία του χρήστη. Σε αντίθεση, η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα σε σχέση με θέματα για το πως να κάνει το λογισμικό “καλύτερο”—με καθαρά πρακτικό τρόπο μόνο. Λέγεται πως το μη ελεύθερο λογισμικό είναι μία χείριστη λύση. Για το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, πάντως, το μη ελεύθερο λογισμικό είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα, και η κίνηση του να ελευθερώσουμε το λογισμικό είναι η λύση.

“Ελεύθερο λογισμικό.” “Ανοιχτός κώδικας.” Αν είναι το ίδιο λογισμικό, έχει σημασία ποιο όνομα χρησιμοποιείτε; Ναι, επειδή διαφορετικές λέξεις εκφράζουν διαφορετικές ιδέες. Ενώ ένα ελεύθερο πρόγραμμα με οποιοδήποτε άλλο όνομα θα σου έδινε την ίδια ελευθερία σήμερα, καθιδρύοντας την ελευθερία με έναν τρόπο που θα κρατήσει εξαρτάται πάνω από όλα στο να διδάξει στους ανθρώπους την αξία την ελευθερίας. Εάν θέλετε να βοηθήσετε σε αυτό, είναι απαραίτητο να μιλήσετε για το “ελεύθερο λογισμικό.”

Εμείς στο κίνημα του ελεύθερου λογισμικού δεν θεωρούμε την παράταξη του ανοιχτού κώδικα σαν εχθρό. Ο εχθρός είναι το ιδιόκτητο λογισμικό. Αλλά θέλουμε ο κόσμος να ξέρει πως αντιπροσωπεύουμε την ελευθερία, οπότε δεν δεχόμαστε να θεωρούμαστε ως υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα.

Κοινές παρεξηγήσεις “ελεύθερου λογισμικού” και “ανοιχτού κώδικα”

Ο όρος “ελεύθερο λογισμικό” έχει ένα πρόβλημα κακής διερμηνείας: ένα απρόσκοπτο νόημα, “Λογισμικό το οποίο μπορείς να πάρεις σε μηδενική τιμή,” ταιριάζει στον όρο, καθώς επίσης και το επιδιωκόμενο νόημα, “λογισμικό το δίνει στον χρήστη ορισμένες ελευθερίες.” Απευθυνόμαστε στο πρόβλημα δημοσιεύοντας τον ορισμό του ελεύθερου λογισμικού, και λέγοντας πως “Σκεφτείτε τον ‘ελεύθερο λόγο’, όχι την ‘δωρεάν μπύρα.’” Αυτή δεν είναι η τέλεια λύση. Δεν μπορεί να εξαλείψει εντελώς το πρόβλημα. Ένας ασαφής, σωστός όρος, θα ήταν καλύτερος, αν δεν είχε άλλα προβλήματα.

Unfortunately, all the alternatives in English have problems of their own. We've looked at many that people have suggested, but none is so clearly “right” that switching to it would be a good idea. (For instance, in some contexts the French and Spanish word “libre” works well, but people in India do not recognize it at all.) Every proposed replacement for “free software” has some kind of semantic problem—and this includes “open source software.”

Ο επίσημος ορισμός του “λογισμικού ανοιχτού κώδικα” (ο οποίος είναι δημοσιευμένος από την Πρωτοβουλία του Ανοιχτού Κώδικα και είναι πολύ μεγάλη για να την αναφέρουμε εδώ) ήταν παρμένη έμμεσα από δικά μας κριτήρια για το ελεύθερο λογισμικό. Δεν είναι το ίδιο. Είναι λίγο πιο χαλαρή σε κάποια πράγματα, οπότε οι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν δεχτεί μερικές άδειες τις οποίες θεωρούμε απαράδεκτα περιοριστικές από τους χρήστες. Παρ'όλα αυτά είναι σωστό να κλείσουμε τον ορισμό μας στην πράξη.

Παρ'όλα αυτά, η προφανής έννοια της έκφρασης “λογισμικό ανοιχτού κώδικα” είναι “Μπορείς να κοιτάξεις στον ανοιχτό κώδικα,” και ο περισσότερος κόσμος φαίνεται να νομίζει πως είναι αυτό που εννοεί. Αυτό είναι ένα πολύ πιο αδύναμο κριτήριο από το ελεύθερο λογισμικό και πολύ πιο αδύναμο από τον επίσημο ορισμό του ανοιχτού κώδικα. Περιλαμβάνει πολλά προγράμματα τα οποία δεν είναι ούτε ελεύθερα, ούτε ανοιχτού κώδικα.

Από τότε που αυτό το εμφανές νόημα για τον “ανοιχτό κώδικα”δεν είναι το νόημα το οποίο οι υποστηρικτές του αποσκοπούν, το αποτέλεσμα είναι πως ο περισσότερος κόσμος δεν κατανοεί σωστά τον όρο. Εδώ είναι πως ο συγγραφέας Neal Stephenson όρισε τον “ανοιχτό κώδικα”: “Τα Linux είναι ‘ανοιχτού κώδικα’ λογισμικό εννοώντας, απλά ότι ο καθένας μπορεί να πάρει αντίγραφα των αρχείων του πηγαίου κώδικα.” Δε νομίζω ότι σκοπίμως έψαξε για να απορρίψει ή να αμφισβητήσει τον επίσημο ορισμό. Νομίζω πως απλά εφήρμοσε τους περιορισμούς της αγγλικής γλώσσας ώστε να προκύψει με ένα τέτοιο νόημα για τον όρο. Η πολιτεία του Κάνσας δημοσίευσε έναν παρόμοιο ορισμό: “Κάντε χρήση του λογισμικού ανοιχτού κώδικα (ΛΑΚ). Το ΛΑΚ είναι λογισμικό για το οποίο ο πηγαίος κώδικας είναι ελεύθερα και δημόσια διαθέσιμος, παρ'όλο που οι συγκεκριμένες συμφωνίες άδειας ποικίλουν ως προς το τι επιτρέπεται να κάνεις με αυτόν τον κώδικα.”

Ο κόσμος του ανοιχτού κώδικα προσπαθεί να το αντιμετωπίσει με αυτό απευθυνόμενος στον επίσημο ορισμό, αλλά αυτή η διορθωτική προσέγγιση είναι λιγότερο αποτελεσματική για αυτόν, από ότι είναι για μας. Ο όρος “ελεύθερο λογισμικό” έχει δύο φυσικές σημασίες, η μία εκ των οποίων είναι η επιδιωκόμενη σημασία, οπότε ένας ο οποίος έχει κατανοήσει καλά την ιδέα του “ελεύθερου λόγου, όχι ελεύθερη μπύρα” δεν θα το παρερμηνεύσει ξανά. Αλλά ο “ανοιχτός κώδικας” έχει μόνο μία φυσική σημασία, η οποία είναι διαφορετική από την σημασία την οποία επιδιώκουν οι υποστηρικτές της. Οπότε δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένος τρόπος να εξηγήσεις και να δικαιολογήσεις τον επίσημο ορισμό του “ανοιχτού κώδικα.” Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μεγαλύτερο μπέρδεμα.

Διαφορετικές αξίες μπορούν να οδηγήσουν σε παρόμοια συμπεράσματα… αλλά όχι πάντα

Ριζοσπαστικές ομάδες στην δεκαετία του 60 είχαν μία φήμη για διάσπαση: κάποιοι οργανισμοί χωρίστηκαν, επειδή υπήρχαν διαφωνίες πάνω σε λεπτομέρειες για την στρατηγική, και οι δύο θυγατρικές ομάδες αντιμετώπισαν η μία την άλλη, σαν εχθρό παρ'όλο που είχαν παρόμοιους βασικούς σκοπούς και αξίες. Η δεξιά το έκανε αυτό θέμα, και το χρησιμοποίησε για να κρίνει ολόκληρη την αριστερά.

Ορισμένοι προσπάθησαν να απαξιώσουν το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού συγκρίνοντας την διαφωνία με τον ανοιχτό κώδικα με τις διαφωνίες εκείνων των ριζοσπαστικών ομάδων. Το κατάλαβαν λάθος. Διαφωνούμε με την ομάδα του ανοιχτού κώδικα σε βασικούς σκοπούς και αξίες, αλλά οι απόψεις τους και οι δικές μας οδηγούν σε πολλές περιπτώσεις στην ίδια πρακτική συμπεριφορά—όπως στο να αναπτύσσουμε ελεύθερο λογισμικό.

Σαν αποτέλεσμα, ο κόσμος από το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού και της ομάδας του ανοιχτού κώδικα συχνά δουλεύουν μαζί σε πρακτικά προγράμματα όπως η ανάπτυξη λογισμικού. Είναι αξιοσημείωτο ότι διαφορετικές φιλοσοφικές απόψεις μπορούν τόσο συχνά να δίνουν κίνητρο σε διαφορετικούς ανθρώπους να συμμετέχουν στα ίδια προγράμματα. Παρ'όλα αυτά, αυτές οι απόψεις είναι πάρα πολύ διαφορετικές, και υπάρχουν καταστάσεις όπου οδηγούνται σε πολύ διαφορετικές ενέργειες.

Η ιδέα του ανοιχτού κώδικα είναι ότι επιτρέποντας στους χρήστες να αλλάξουν και να αναδιανέμουν το λογισμικό θα το κάνει πιο δυνατό και αξιόπιστο. Αλλά αυτό δεν είναι εγγυημένο. Αυτοί που αναπτύσσουν ιδιόκτητο λογισμικό δεν είναι απαραίτητα ανίκανοι. Μερικές φορές παράγουν ένα πρόγραμμα το οποίο είναι δυνατό κι αξιόπιστο, παρ'ότι δεν σέβεται την ελευθερία των χρηστών. Πως μπορούν να αντιδράσουν σε αυτό οι ακτιβιστές ελεύθερου και λογισμικού και όσοι είναι ενθουσιασμένοι με τον ανοιχτό κώδικα;

Κάποιος που είναι αγνός οπαδός με τον ανοιχτό κώδικα, κάποιος που δεν είναι επηρεασμένος από την ιδεολογία του ελεύθερου λογισμικού, θα πει “Εκπλήσσομαι που μπορούσατε να κάνετε ένα πρόγραμμα να δουλέψει τόσο καλά χωρίς να χρησιμοποιήσετε το δικό μας αναπτυξιακό μοντέλο, αλλά τα καταφέρατε. Πως μπορώ να έχω ένα αντίγραφο;” Αυτή η συμπεριφορά θα ανταμείψει μυστικά σχέδια τα οποία θα πάρουν την ελευθερία μας και θα την οδηγήσουν στον χαμό της.

Ο ακτιβιστής του ελεύθερου λογισμικού θα πει, “Το πρόγραμμα σας είναι πολύ ελκυστικό, αλλά όχι στην τιμή της ελευθερίας μου. Οπότε θα πρέπει να κάνω χωρίς αυτό. Αντιθέτως θα υποστηρίξω ένα πρόγραμμα για να αναπτύξω μία δωρεάν αντικατάσταση.” Αν εκτιμούμε την ελευθερία μας, μπορούμε να δράσουμε για να την διατηρήσουμε και να την υπερασπιστούμε.

Το ισχυρό, αξιόπιστο λογισμικό μπορεί να είναι κακό

Η ιδέα ότι θέλουμε το λογισμικό να είναι παντοδύναμο και αξιόπιστο προέρχεται από την υπόθεση ότι το λογισμικό είναι για να εξυπηρετεί τους χρήστες του. Αν είναι παντοδύναμο και αξιόπιστο, τους εξυπηρετεί καλύτερα.

Αλλά το λογισμικό μπορεί να θεωρηθεί πως εξυπηρετεί τους χρήστες του, αν σέβεται την ελευθερία τους. Τι γίνεται αν το λογισμικό έχει σχεδιαστεί για να βάζει αλυσίδες στους χρήστες του; Τότε η αξιοπιστία σημαίνει μόνο ότι οι αλυσίδες είναι πιο δύσκολο να αφαιρεθούν.

Υπό από την πίεση των εταιριών ταινιών και ηχογραφήσεων, τα λογισμικά που χρησιμοποιούνται ατομικά έχουν αυξανόμενα σχεδιαστεί για να τους περιορίζουν. Αυτή η κακόβουλη πτυχή είναι γνωστή σαν DRM , ή Digital Restrictions Management (βλέπε DefectiveByDesign.org), και είναι η αντίθεση στο πνεύμα της ελευθερίας ότι το ελεύθερο λογισμικό στοχεύει να παρέχει. Κι όχι μόνο στο πνεύμα: από τότε που ο σκοπός του DRM είναι να ποδοπατήσουν στην ελευθερία σας, άτομα που αναπτύσσουν το DRM προσπαθούν να το κάνουν πιο δύσκολο, αδύνατο ή ακόμα και παράνομο στο να αλλάξεις λογισμικό που υλοποιεί το DRM.

Ακόμη κάποιοι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν προτείνει “ανοιχτού κώδικα DRM” λογισμικό. Η ιδέα τους είναι πως δημοσιοποιώντας τον πηγαίο κώδικα των προγραμμάτων που έχουν σχεδιαστεί να περιορίζουν την πρόσβασή σας σε κρυπτογραφημένα μέσα, και επιτρέποντας σε άλλους να το αλλάξουν, θα παράγουν πιο δυνατό και αξιόπιστο λογισμικό για να περιορίζουν χρήστες σαν κι εσάς. Τότε θα υπάρχει και σε συσκευές που δεν θα σας επιτρέπεται να το αλλάξετε.

Αυτό το λογισμικό μπορεί να είναι ανοιχτού κώδικα και να χρησιμοποιεί το μοντέλο ανάπτυξης του ανοιχτού κώδικα. Αλλά δεν θα είναι ελεύθερο λογισμικό, αφού δεν θα σέβεται την ελευθερία των χρηστών του που στην ουσία το τρέχουν. Αν το μοντέλο ανάπτυξης ανοιχτού κώδικα επιτύχει στο να κάνει αυτό το λογισμικό πιο δυνατό κι αξιόπιστο για να σε περιορίσει, τότε θα το κάνει χειρότερο.

Ο φόβος της ελευθερίας

Το κύριο αρχικό κίνητρο για τον όρο “λογισμικό ανοιχτού κώδικα” είναι ότι οι ηθικές ιδέες του “ελεύθερου λογισμικού” κάνουν κάποιους ανθρώπους ανήσυχους. Αυτό είναι αλήθεια: μιλώντας για την ελευθερία, για ηθικά θέματα, για τις ευθύνες καθώς επίσης για το βολικότατο, είναι το να ρωτάς ανθρώπους να σκεφτούν για πράγματα τα οποία ίσως να προτιμούσαν να αγνοήσουν, όπως το αν η συμπεριφορά τους είναι ηθική. Αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσφορία, και ορισμένοι άνθρωποι μπορεί απλά να κλείσουν το μυαλό τους απέναντι σε αυτό.

Παρ'όλα αυτά, αυτό είναι που οι ηγέτες τους ανοιχτού κώδικα έχουν αποφασίσει να κάνουν. Υπολόγιζαν ότι μη μιλώντας για την ηθική και την ελευθερία, και μιλώντας μόνο για τα άμεσα πρακτικά πλεονεκτήματα ορισμένων ελεύθερων λογισμικών, ίσως μπορέσουν να “πουλήσουν” το λογισμικό πιο αποτελεσματικά σε ορισμένους χρήστες, ειδικά επιχειρήσεις.

Αυτή η προσέγγιση έχει αποδειχτεί αποτελεσματική, με τους δικούς της όρους. Η ρητορικότητα του ανοιχτού κώδικα έχει πείσει αρκετές επιχειρήσεις και άτομα να χρησιμοποιούν, και ακόμα να αναπτύσσουν, ελεύθερο λογισμικό, το οποίο έχει επεκτείνει η κοινότητα μας—αλλά μόνο σε επιφανειακό, πρακτικό επίπεδο. Η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα, με τις αγνές πρακτικές τις αξίες, παρεμποδίζει την κατανόηση στις βαθύτερες ιδέες του ανοιχτού λογισμικού. Φέρνει πολλούς ανθρώπους στην κοινότητα μας, αλλά δεν τους μαθαίνει να την υπερασπίζονται. Αυτό είναι καλό, όσο πάει, αλλά δεν είναι αρκετό για να κάνει την ελευθερία ασφαλή. Το να προσελκύεις χρήστες στο ελεύθερο λογισμικό τους κάνει εν μέρη στην πορεία στο να γίνουν υπερασπιστές της δικής τους ελευθερίας.

Αργά ή γρήγορα αυτοί οι χρήστες θα προσκαλούνται στο να επιστρέψουν στο ιδιόκτητο λογισμικό για μερικά πρακτικά πλεονεκτήματα. Αμέτρητες εταιρίες ψάχνουν να προσφέρουν τέτοιο πειρασμό, κάποιες ακόμη προσφέρουν και δωρεάν αντίγραφα. Γιατί να το απορρίψουν οι χρήστες; Μόνο αν έχουν μάθει να εκτιμούν της ελευθερία που το ελεύθερο λογισμικό τους δίνει, να εκτιμούν την ελευθερία ως έννοια παρά ως την τεχνική και το πόσο βολεύει πρακτικά ένα συγκεκριμένο ελεύθερο λογισμικό. Για να εξαπλώσουμε αυτή την ιδέα, πρέπει να μιλήσουμε για την ελευθερία. Ένα συγκεκριμένο μέγεθος της “κρατάμε σιωπηλή” προσέγγισης στις επιχειρήσεις μπορεί να φανεί χρήσιμο για την κοινότητα, αλλά είναι επικίνδυνο αν γίνει τόσο κοινό ότι η αγάπη της ελευθερίας τείνει να μοιάζει με εκκεντρικότητα.

Αυτή η επικίνδυνη κατάσταση είναι ακριβώς αυτό που έχουμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναμιγμένοι με το ελεύθερο λογισμικό λένε λίγα για την ελευθερία—συνήθως επειδή ψάχνουν να είναι “πιο αποδεκτοί στην δουλειά.” Ειδικά οι διανομείς λογισμικού παρουσιάζουν αυτή την τάση. Σχεδόν όλες οι διανομές λειτουργικών συστημάτων GNU/Linux προσθέτουν ιδιόκτητα πακέτα στο βασικό ελεύθερο σύστημα, και προσκαλούν τους χρήστες να το θεωρήσουν αυτό σαν πλεονέκτημα παρά σαν ένα βήμα πίσω από την ελευθερία.

Ιδιόκτητο επιπρόσθετο λογισμικό και μερικά μη-ελεύθερες διανομές GNU/Linux βρίσκουν γόνιμο έδαφος επειδή η περισσότερη από την κοινότητα μας δεν επιμένουν στην ελευθερία με το λογισμικό της. Αυτό δεν είναι σύμπτωση. Οι περισσότεροι χρήστες GNU/Linux εισήχθησαν στο σύστημα με την “ανοιχτού κώδικα” συζήτηση η οποία δεν λέει ότι η ελευθερία είναι στόχος. Οι πρακτικές που δεν υποστηρίζουν την ελευθερία και οι λέξεις που δεν μιλάνε για ελευθερία πάνε χέρι χέρι, κάθε μία προωθώντας την άλλη. Για να ξεπεράσουμε αυτή την τάση χρειαζόμαστε περισσότερα, όχι λιγότερα, να μιλήσουμε για την ελευθερία.

Επίλογος

Όπως οι υπερασπιστές του ανοιχτού κώδικα έφεραν νέους χρήστες στην κοινότητά μας, εμείς οι ακτιβιστές του ελεύθερου λογισμικού πρέπει να δουλέψουμε ακόμη περισσότερο για να φέρουμε το θέμα της ελευθερίας στην προσοχή αυτών των νέων χρηστών. Πρέπει να πούμε, “Είναι ελεύθερο λογισμικό και σου δίνει ελευθερία!”—περισσότερο και πιο δυνατά από ποτέ. Κάθε φορά που λέτε “ελεύθερο λογισμικό” παρά “ανοιχτό κώδικα” βοηθάτε την εκστρατεία μας.

Σημειώσεις

Το έγγραφο των Lakhani and Wolf's σχετικά με τα κίνητρα των ατόμων που αναπτύσσουν ελεύθερο λογισμικό λέει πως ένα σημαντικό ποσοστό τους έχουν ως κίνητρο την σκέψη πως το λογισμικό θα πρέπει να είναι ελεύθερο. Αυτό ισχύει, παρά το γεγονός ότι επέβλεπαν εκείνους που ανέπτυσσαν λογισμικό στην SourceForge, μία ιστοσελίδα η οποία δεν υποστηρίζει την άποψη ότι αυτό είναι ένα ηθικό θέμα.