Περιγραφή

Το Tux Paint είναι ένα πρόγραμμα ζωγραφικής που λειτουργεί σε πολλές πλατφόρμες λειτουργικών συστημάτων και δημιουργήθηκε ειδικά για παιδιά. Ακόμη και μικρά παιδιά ηλικίας 3 χρονών δεν έχουν καμία δυσκολία να προσανατολισθούν στην απλή και ενστικτώδους ευκολίας διεπαφή του, με μεγάλα κουμπιά που χαρακτηρίζονται από μία ετικέτα και από ένα εικονίδιο άμεσα αναγνωρίσιμα από το παιδί. Στη μέση της οθόνης υπάρχει ένας μεγάλος λευκός καμβάς για να μπορεί το παιδί να ζωγραφίζει με τη βοήθεια μίας μεγάλης ποικιλίας από εργαλεία και πινέλα. Σαν αρχή, το παιδί μπορεί να φορτώσει περιγράμματα εικόνων, τις οποίες μπορεί να ζωγραφίσει, όπως θα έκανε με ένα βιβλίο ζωγραφικής.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τα πιο συνηθισμένα εργαλεία, όπως οι γραμμές, τα πινέλα και οι βούρτσες για ελεύθερο σχέδιο και ζωγραφική, γεωμετρικά σχήματα, αναδιάταξη μεγέθους, μία σβήστρα, τις επιλογές “Επανάληψη” και “Ακύρωση”, κι επί πλέον ήχους που παίζουν καθώς το παιδί ζωγραφίζει. Ένα ειδικό εργαλείο που λέγεται “Μαγικό” μας επιτρέπει να πετύχουμε εντυπωσιακά εφέ όπως το ουράνιο τόξο, οι λάμψεις, η κιμωλία, η σταδιακή θολερότητα, η ανατροπή εικόνας και πολλά περισσότερα.

Πέρα από το εργαλείο “Μαγικό”, το άλλο χαρακτηριστικό που είναι δημοφιλές με τα παιδιά είναι η “Σφραγίδα”, που περιέχει πολλές εικόνες και clipart που μπορούν να “τυπωθούν” πάνω στον καμβά, όπως φυτά και άνθη, ζώα, εικόνες διακοπών, πλανήτες και πολλά άλλα. Πολλές από αυτές τις σφραγίδες παρέχονται κατ' ευθείαν από το πρόγραμμα, ενώ άλλες διατίθενται σαν συλλογές που θα πρέπει να εγκατασταθούν χωριστά. Πολλοί χρήστες συνεισφέρουν τα δικά τους καλλιτεχνικά έργα προς ενσωμάτωση υπό μορφή σφραγίδων μέσα στο πρόγραμμα. Εδώ, θα δούμε ένα παράδειγμα για το πως πέτυχε κάτι τέτοιο μια ομάδα παιδιών ενός Ινδικού σχολείου, κάνοντας έτσι πράξη την ελευθερία του λογισμικού που εγγυάται το πρόγραμμα.

Το πρόγραμμα Tux Paint είναι διαθέσιμο σε παραπάνω από 80 γλώσσες, περιλαμβανομένων των γλωσσών των μειονοτήτων και των γλωσσών που γράφονται από τα δεξιά προς τα αριστερά. Αυτή η εκτεταμένη γλωσσική υποστήριξη είναι εφικτή χάρη στις συνεισφορές χρηστών από κάθε μέρος του κόσμου.

Για να μάθετε περισσότερα: Κατάλογος ελεύθερου λογισμικού, Επίσημη ιστοσελίδα του Tux Paint

Ποιος το χρησιμοποιεί και πως

Τα σχόλια των χρηστών και οι ιστορίες από τα σχολεία που χρησιμοποιούν το Tux Paint, βρίσκονται στην επίσημη ιστοσελίδα. Υπάρχουν αναφορές ότι αυτό το πρόγραμμα αποτελεί ένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία για να εξοικειωθούν τα παιδιά με τις βασικές ψηφιακές γραφιστικές ικανότητες, παρέχοντας συγχρόνως ένα εξαιρετικά ελκυστικό περιβάλλον γι' αυτά. Πάντως, το κατ' εξοχήν χαρακτηριστικό που καθιστά το Tux Paint προτιμότερο από άλλα παρόμοια λογισμικά σχεδίασης και ζωγραφικής για παιδιά, είναι το γεγονός ότι είναι ελεύθερο λογισμικό, με την έννοια ότι προσφέρεται χωρίς κανενός είδους περιορισμό και δίνει στο χρήστη διάφορες ελευθερίες. Για παράδειγμα, μία από τις ελευθερίες συνίσταται στο ότι επιτρέπεται στον χρήστη να εγκαθιστά το πρόγραμμα σε όσους σταθμούς εργασίας του χρειάζεται, πράγμα που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα σχολεία.

Μία άλλη σημαντική ελευθερία που το Ελεύθερο Λογισμικό εγγυάται, είναι η ελευθερία τροποποίησης του προγράμματος, για να προσαρμοσθεί στις ανάγκες των χρηστών, καθώς και η αναδιανομή αντιγράφων της τροποποιημένης αυτής έκδοσης. Και είναι ακριβώς χάρη σε αυτή την ελευθερία που το πρόγραμμα Tux Paint κατέστη διαθέσιμο σε τόσες πολλές γλώσσες, περιλαμβανομένων και εκείνων που ομιλούνται από κοινότητες μειονοτήτων. Πράγματι, οι ίδιοι οι χρήστες έχουν συχνά συνεισφέρει μεταφράσεις στις λιγότερο ομιλούμενες γλώσσες. Αυτό συμβαίνει διότι, τις περισσότερες φορές, οι εταιρείες που έχουν ως βασικό αντικείμενο την ανάπτυξη μη-ελεύθερου λογισμικού, υιοθετούν τακτικές που βασίζονται στο μέγεθος της αγοράς: αν η συγκεκριμένη αγορά δεν είναι αρκετά μεγάλη για να εγγυάται κέρδη, τότε και οι εταιρείες αποστρέφονται γενικά την επένδυση.

Ένα καλό παράδειγμα για το πως μπορεί να εφαρμοσθεί η ελευθερία του λογισμικού στο πρόγραμμα Tux Paint αποτελεί η δουλειά που έκαναν μαθητές 11 και 12 χρονών από το Επαγγελματικό Σχολείο του Ιριμπάναμ στην πολιτεία της Κεράλα, στην Ινδία. Το έργο τους συνίστατο στην προσθήκη μίας σειράς σφραγίδων στο πρόγραμμα, βγαλμένων από φωτογραφίες που είχαν τραβηχθεί από τους ίδιους τους μαθητές. Οι μαθητές είχαν φωτογραφήσει τα αυτόχθονα λουλούδια και επεξεργάσθηκαν τις εικόνες με το ελεύθερο Πρόγραμμα Επεξεργασίας Εικόνων GNU, GIMP, προσθέτοντας επίσης το όνομα του κάθε λουλουδιού στα Αγγλικά και στη τοπική γλώσσα Μαλάγιαλαμ. Καθώς το Tux Paint διαθέτει μία λειτουργία ήχου, οι μαθητές μαγνητοφώνησαν επίσης με τη δικιά τους φωνή τα ονόματα των λουλουδιών στη γλώσσα Μαλάγιαλαμ, ούτως ώστε κάθε φορά που επιλέγει κανείς ένα από αυτά τα άνθη προς εκτύπωση πάνω στον καμβά, ο χρήστης θα μπορεί τόσο να δει όσο και να ακούσει το όνομα του άνθους στη γλώσσα Μαλάγιαλαμ. Παρακολουθήστε και μεταφορτώστε το βίντεο και τους υπότιτλους SubRip.

Ακόμη μία χρήσιμη δραστηριότητα που επιτελέσθηκε από αυτό το σχολείο, κάνοντας χρήση της ελευθερίας τροποποίησης του προγράμματος, ήταν η μετάφραση της διεπαφής του Tux Paint στη γλώσσα Μαλάγιαλαμ, την τοπική γλώσσα που ομιλείται στην πολιτεία της Κεράλα.

Γιατί

Η ελευθερία τροποποίησης του προγράμματος αποτελεί μία σημαντική δυνατότητα, την οποία χρησιμοποίησε το σχολείο, για υπερβεί τον επισήμως προβλεπόμενο στόχο να διδάξει τις βασικές ικανότητες ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων και να διασκεδάσει τα παιδιά. Χρησιμοποιήθηκε για να δείξει στα παιδιά ότι η τεχνολογία της πληροφορίας δεν είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το υποστεί ο χρήστης, αλλά αντιθέτως, αποτελεί ένα εργαλείο για να υπηρετεί τους χρήστες αναλόγως των αναγκών τους.

Η ελευθερία εγκατάστασης του προγράμματος σε όλους τους υπολογιστές του σχολικού Εργαστηρίου πληροφορικής υπήρξε επίσης σημαντική, αφού το σχολείο διέθετε πολύ περιορισμένους οικονομικούς πόρους να διαθέσει σε άδειες λογισμικού. Διανέμοντας στους μαθητές αντίτυπα του αρχικού προγράμματος καθώς και τις τροποποιημένες του εκδόσεις, το σχολείο βοήθησε ουσιαστικά τις οικογένειες που αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσκολίες.

Αποτελέσματα

Η προσθήκη σφραγίδων στο Tux Paint όχι μόνον υπήρξε μία διασκεδαστική εμπειρία, αλλά και εμπλούτισε όλους τους μαθητές. Κατ' αρχάς, εμβάθυναν στη λειτουργία του προγράμματος και ανακάλυψαν τον μηχανισμό που χρησιμοποιεί το πρόγραμμα για να υλοποιεί τις σφραγίδες. Επίσης, έμαθαν για το πως ακριβώς αυτό το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό του προγράμματος επιτρέπει την προσθήκη των σφραγίδων και πως να το καταφέρουν. Περαιτέρω, απέκτησαν μία βαθύτερη γνώση για το GIMP κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας των εικόνων. Η όλη διαδικασία τους έδωσε την ευκαιρία όχι μόνο να αναπτύξουν νέες τεχνικές ικανότητες, αλλά και να εντοπίζουν και να εκτιμούν την τοπική χλωρίδα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι το ότι έμαθαν πως ο οποιοσδήποτε, ακόμη και οι μη προγραμματιστές ή μέχρι και τα παιδιά, μπορεί να επηρεάσει και να βελτιώσει την τεχνολογία της πληροφορίας, όταν η ελευθερία του λογισμικού είναι εγγυημένη.