Kısaca GNU

GNU [1] 1983 yılında Richard Stallman (rms) tarafından bütün yazılım kullanıcılarının bilgisayarlarını denetleme özgürlüğü için birlikte çalışan insanlar tarafından bir araya getirilecek bir işletim sistemi olarak başlatıldı. rms bugün hala Şef GNUisance'tır.

GNU'nun başlıca ve süren hedefi, %100 özgür yazılım olacak Unix uyumlu bir sistem sağlamaktır. %95 özgür değil, %99,5 değil, %100. Sistemin adı, GNU, "GNU's Not Unix" (GNU, Unix Değildir) anlamına gelen özyinelemeli bir kısaltmadır, Unix'in teknik fikirlerine saygı göstermenin bir yolu olduğu gibi, aynı zamanda GNU'nun farklı bir şey olduğunu ifade eder. Teknik olarak GNU, Unix'e benzer. Ancak Unix'in aksine GNU, kullanıcılarına özgürlük verir.

Bugün, birçoğu Linux-libre çekirdeğini kullanan (GNU ve Linux çekirdeği arasındaki ilişki başka bir yazıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır), tamamen özgür sistem dağıtımları (“dağıtımlar”) mevcut. GNU paketleri birlikte çalışacak şekilde tasarlanmıştır, böylece işlevsel bir GNU sistemine sahip olabiliriz. Ayrıca birçok dağıtım için ortak bir “yukarı yönde” bir görev gördüklerinden ötürü GNU paketlerine yapılan katkılar özgür yazılım topluluğuna bir bütün olarak yardımcı oluyor. Doğal olarak bilgisayar kullanıcılarına en büyük özgürlüğü veren bir sistem yaratmak amacıyla GNU üzerinde çalışmalar devam etmektedir. GNU paketleri kullanıcı odaklı uygulamalar, yardımcı programlar, araçlar, kütüphaneler, hatta oyunlar içerir: bir işletim sisteminin kullanıcılarına sunabileceği bütün programlar. Yeni paketler bekliyoruz.

Binlerce insan bugünkü başarısını sağlamak için GNU'ya katıldı ve hem teknik hem de teknik olmayan katkıda bulunmanın birçok yolu var. GNU geliştiricileri zaman zaman GNU Hackers Meetings'te, bazen daha büyük özgür yazılım topluluğunun, LibrePlanet konferanslarının bir parçası olarak toplanırlar.

GNU; özgür yazılım ideallerini savunmak için rms tarafından ayrıca kurulan, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Özgür Yazılım Vakfı tarafından birçok şekilde desteklenmiştir. Diğer şeylerin yanı sıra FSF telif hakkı görevlerini ve feragatnameleri kabul eder, böylece GNU programları adına mahkemede hareket edebilir. (Açık olmak gerekirse bir programın GNU'ya katkıda bulunması, telif hakkının FSF'ye aktarılmasını gerektirmez. Telif hakkını devrederseniz, FSF, birinin ihlal etmesine karşı program için GPL'yi uygular; eğer telif hakkını elinizde tutuyorsanız uygulama size kalmıştır.)

Nihai hedef; bilgisayar kullanıcılarının yapmak istediği tüm işleri yapması için özgür yazılım sağlamak, ve böylece özel mülk yazılımı geçmişte bırakmaktır.

Dipnotlar

1. “GNU” sert bir g ile bir hece olarak telaffuz edilir.